Bong gân là một loại chấn thương thường gặp khi vận động mạnh đem đến những tổn thương ở gân, cơ, dây chằng và bao khớp ở các khớp. Đây là tình trạng xảy ra khi dây chằng bị giãn quá mức hoặc dẫn đến rách do chấn thương. Trong đó bong gân mắt cá chân là phổ biến nhất. Khi bị bong gân, người bệnh cần có những biện pháp điều trị đúng cách để phục hồi nhanh chóng và tránh những hậu quả về sau. Nếu không xử lý đúng cách sẽ khiến khớp bị hạn chế vận động và cứng khớp,… Để điều trị dứt điểm bong gân, các bạn có thể tham khảo và áp dụng một số bài thuốc dưới đây được bào chế từ cây thuốc có sẵn trong vườn nhà bạn.
Tình trạng bong gân
Bong gân là tổn thương gân cấp tính, chủ yếu là tổn thương dây chằng, màng gân, bao khớp, gân bị sưng chướng đau, ở chỗ bị thương có điểm ấn đau rõ rệt, hoạt động bị trở ngại, chức năng của gân bị ảnh hưởng. Sau tổn thương sưng nề huyết tụ bên trong, trong quá trình chữa trị, ứ huyết tiêu tán.
Đến khi sức lực khôi phục mới thông khí huyết cục bộ, trước khi khí huyết chưa được thông, vị trí bộ phận đó giảm yếu, dễ bị gió lạnh ẩm bệnh dễ xâm nhập, dẫn đến tình trạng bệnh kéo dài, trở ngại đến hồi phục sức khỏe. Nguyên tắc chữa ở giai đoạn cấp tính là hoạt huyết hóa ứ, giai đoạn sau là thư giãn gân, thông mạch, trừ gió ẩm, tản lạnh, cuối cùng làm mạnh gân để củng cố.
Nhận biết những dấu hiệu khi bị bong gân
Bong gân được chia ra 3 cấp độ:
- Cấp độ 1 – Nhẹ: Dây chằng chỉ bị giãn một ít.
- Cấp độ 2 – Nặng: Dây chằng bị rách một phần.
- Cấp độ 3 – Rất nặng: Dây chằng bị đứt hoàn toàn.
Cần nhận biết các dấu hiệu của bong gân để phân biệt với gãy xương. Từ đó có cách xử trí phù hợp. Các dấu hiệu khi bị bong gân có thể là:
- Đau nhói ở vùng khớp bị tổn thương: Cảm giác đau nhói ở vùng tổn thương, đặc biệt tăng lên khi cử động, di chuyển. Sau đó, khớp cứng lại và người bệnh không còn cảm thấy đau. Tuy nhiên, khoảng 1 giờ sau, vùng khớp bị tổn thương đau nhức trở lại, sưng và bầm tím do chảy máu ở bên trong và rối loạn vận mạch.
- Không đi lại được, không cử động được: Nếu bong gân ở cổ chân, cổ tay, bàn chân, bàn tay, người bệnh sẽ không đi được, không cử động được.
Một số bài thuốc chữa bong gân từ các vị thuốc nam
Bài 1: Lá cây nhãn sấy khô, giã nát, trộn với bột chín làm thành hồ, đắp vào chỗ đau. Ngày đắp 3 lần, mỗi lần cách nhau 3 tiếng.
Bài 2: Dây bí ngô 50g, gừng tươi 20g, giã nát đắp vào chỗ đau; có thể dùng băng để cố định thuốc tại chỗ đau; thỉnh thoảng nhỏ thêm ít rượu loãng vào miếng thuốc đắp. Ngày đắp 2 lần, đắp trong khoảng 2-3 ngày.
Bài 3: Dùng lá cây bông sứ rửa sạch, giã nhuyễn, trộn với một ít muối ăn rồi đắp lên chỗ sưng do bong gân. Dùng lá bông sứ khác hơ lửa cho héo và đắp lên phía ngoài của lá giã nhuyễn lúc nãy, lấy băng hoặc vải sạch băng lại để giữ thuốc. Làm như vậy ngày 1-3 lần trong vòng 1-2 ngày (tùy theo bệnh nặng hay nhẹ) là khỏi.
Bài 4: Lá si, lá ngải cứu, lá cúc tần… mỗi loại 50g. Tất cả giã nhỏ, chế vào đó một chút dấm ăn, sau đó đun sôi lên. Khi nào hỗn hợp này nguội thì cho thuốc này lên trên chỗ bị thương và băng lại để nước thuốc ngấm vào sâu. Mỗi ngày thay băng một lần. Làm trong 2-3 ngày.
Bài 5: Lá tầm gửi 100g, lá gấc 30g, gạch non giã vụn 15g. Tất cả giã nhỏ, dàn đều lên lá bàng hoặc lá chuối (đã được hơ nóng); rồi đắp lên chỗ bị thương và băng chặt để nước thuốc ngấm vào sâu. Mỗi ngày thay thuốc 1 lần. Tùy theo tổn thương nặng hay nhẹ mà dùng trong vài ngày.
Bài 6: Rau hẹ tươi rửa sạch, giã nát rồi đắp vào chỗ tổn thương. Ngày đắp 1-2 lần. Đắp đến khi chỗ tổn thương đỡ sưng đau.
Xem thêm những bài viết cùng chuyên mục tại: Bài thuốc dân gian